Kruisweg

 

De devotie van de kruisweg

 

pweg

De kruisweg met zijn veertien staties, halteplaatsen, aandachtspunten, afbeeldingen is een devotionele oefening die betrekkelijk laat in de christenheid van West-Europa haar intrede heeft gedaan. Pas tegen het einde van de 15e eeuw vindt men de eerste sporen ervan.

Het is een Nederlandse priester geweest, Christiaan van Adrichem, in 1533 te Delft geboren en in 1585 in Keulen gestorven, die grote invloed heeft gehad op de verbreiding van deze gebedsoefening. Hij schreef een groot driedelig werk over het Heilige Land, Theatrum Terrae Sanctae et biblicarum historiarum, dat pas na zijn dood werd uitgegeven. Het tweede deel, dat de beschrijving van de stad Jeruzalem biedt, werd in 1584 voor zijn dood gepubliceerd en daarin geeft hij de beschrijving van de kruisweg, de via dolorosa, zoals die in Jeruzalem werd aangewezen, in 14 staties, van de Antoniaburcht naar de kerk van het Heilig Graf: biddend en mediterend trokken de pelgrims langs deze kruisweg, zoals tot op de dag van vandaag iedere vrijdagmiddag nog steeds gebeurt.

pe05Het is duidelijk dat de kruiswegstaties in de kerken niet primair bedoeld zijn als een decoratieve, eventueel artistieke verfraaiing van de kerkwand. Zij hebben een ander doel. Er zijn overigens ook kruiswegen in de open lucht rondom het kerkgebouw, op kerkhoven en in processieparken en langs de openbare weg.

Men trok en trekt – alleen of in groepen – langs de staties, de halteplaatsen die de lijdensweg van Jezus markeren, biddend en zingend, om zijn lijden, zijn folteringen, zijn vernederingen en smarten te overdenken, waardoor Hij de verlossing van de mensheid heeft bewerkt. Het is een herdenking van het lijden en van de dood van Jezus als teken en als beleving van dank, van liefde, van rouwmoedigheid over onze zonden die door de Heer werden uitgeboet.

pe03De gelovige christen van vandaag mag weten dat de Heer de dood heeft overwonnen. Voor zichzelf en voor de mens. Dood gaat over in leven. Hoe dat mysterie zich gaat voltrekken is het geheim van God zelf. Wij mensen mogen het geloven en blij verwachten. Deze hoop is vanaf de allereerste prediking van het evangelie door de christengemeenschap verder gegeven als de boodschap van de Heer zelf.