Jan Toorop

Jan Toorop

ptoozelf

Jan Toorop (1858-1928) werd geboren in Poerworedjo op Java en kwam in 1873 naar Nederland. Hij studeerde tekenen aan de Polytechnische School te Delft, volgde lessen bij P. Tétar van Elven, bij Allebé aan de Amsterdamse Academie en bij Portaels te Brussel. Hij werkte in Parijs en Londen, en in Nederland onder andere in Domburg en Katwijk.

 

Aanvankelijk schilderde hij impressionistisch. Zijn werk was in het begin merendeels sociaal getint, maar later – na zijn overgang tot het katholicisme (1905) – diep religieus met een neiging tot het mystieke en het symbolische.

 

ptoodijkOmstreeks 1886 ging hij als eerste in Nederland over tot een pointillistische schilderwijze. Daarna richtte hij zich vooral op symbolische figuren in een sprookjesachtige sfeer met zachte tinten, gebogen en golvende lijnen; tenslotte vond hij een eigen stijl, waarin lijn en vlak en de kleur domineren.

 

(Afbeelding: Zeedijk te Domburg, olieverf op doek, 1908) 

 

ptoopaulHij streefde ernaar zijn kunst in dienst van de maatschappij te stellen. Ook ontwierp hij affiches met sociale, moraliserende of commerciële strekking. Zijn tekenstijl is fors, krachtig en zeer sprekend. Hij maakte veel gebruik van zwart of gekleurd krijt en houtskool.

 

(Afbeelding: St. Paul, predikend voor de Grieken, krijttekening, ca. 1911) 

 

In 1916 vatte hij het plan op om de Sint Bernulphusparochie te Oosterbeek te verrassen met een kruisweg van veertien panelen. De eerste vier panelen heeft Toorop in Zeeland geschilderd, de andere zijn op verschillende plaatsen ontstaan. Doordat hij last had van een verlamming die een handicap werd, kwamen de staties met moeite tot stand. In 1918 waren ze voltooid. De H.H. Petrus en Pauluskerk te Middelburg bezit een zwartwit kopie van deze kruisweg.