Elementen tot opbouw van de gemeenschap van gelovigen boven de Schelde

De teruggang in het aantal gelovigen gaat vaak samen met een gevoel van teleurstelling. Meerdere mensen missen de gezamenlijke beleving van hoogfeesten en het bindende karakter dat daarvan uitging. Dat is niet zo vreemd, want de beleving deel te zijn van een grotere groep mensen die eensgezind het geloof handen en voeten wil geven voelt goed. Opmerkelijk is het dan dat het samengaan in een groter verband Boven de Schelde voor velen minder vanzelfsprekend is. Men kiest er liever voor het hoofdaccent te leggen op de plaatselijke bekende groep gelovigen ook al wordt die steeds kleiner.

Tegelijk zien we jonge ouders die in de auto stappen om samen met andere ouders (en kinderen) hun verlangen naar geloof te beleven, stil te staan bij wat hen in het leven overkomt en te luisteren naar hoe de christelijke traditie dit alles onder woorden brengt.

In die zin is naast geloof ‘gemeenschap’ de tweede ‘poot’ waarop we staan. In de komende jaren willen we daarom meer aandacht schenken aan wegen die het mogelijk maken elkaar Boven de Schelde te ontmoeten en samen geloof te delen. We hebben elkaar op meerdere manieren nodig om ons zo voor te bereiden op de toekomst. Het wordt een zoektocht naar samenwerking, uitwisseling en het  opbouwen van verbanden.

Naast samenwerking die bijna vanzelfsprekend ontstaat langs de weg van de geleidelijkheid, zoals bij de voorbereiding op doopsel, eerste communie en eucharistie, is het dus belangrijk ook meer structureel de gemeenschapsoptie in te ordenen in beide parochies.

De samenwerking in clusters t.b.v. het komen tot een evenwichtige verdeling van aanvangstijden was allereerst gericht op de efficiënte inzet van voorgangers en langer waarborgen van vieringen in het weekend.

Maar anderzijds was het tegelijk een eerste aanzet de samenwerking met naburige kernen meer structureel vorm te geven en in die zin een stap in de opbouw naar één gemeenschap Boven de Schelde. Een en ander vraagt nog nadere doordenking.

Het gaat om vier clusters:

  • De Damiaanparochie Noord: Haamstede, Zierikzee en Goes;
  • De Damiaanparochie West: Lewedorp, ’s-Heerenhoek en Heinkenszand;
  • De Damiaanparochie Zuid: Ovezande, Kwadendamme en Hansweert;
  • De Mariaparochie: Vlissingen en Middelburg.

Samenwerking en afstemming van pastorale en liturgische activiteiten

In dit kader is er ook aan de hand van een praatpapier gesproken over ‘pastoraatsgroepen’ met heel wisselende reacties. De reacties waren niet direct tegen het samenwerken gericht, als wel tegen het vormgeven van de pastorale aandacht in een extra (pastoraats)groep.

Meerdere kernen gaven aan dat zij de pastorale aandacht op een andere wijze hadden georganiseerd door bijv. de parochiekerncommissie uit te breiden met toehoorders vanuit de pastorale en liturgische groepen.

Nader beraad heeft geleid tot andere wegen met hetzelfde doel voor ogen. In Deel II komen we daar in de paragraaf ‘De onderlinge betrokkenheid versterken.’ graag op terug.

Onze band met gelovigen in zorgcentra, met katholieken uit andere landen en met toeristen

Naast de gewone pastorale werkzaamheden op het gebied van diaconie, catechese en liturgie hebben we als geloofsgemeenschap ook zorg voor een aantal bijzondere groepen mensen die om verschillende redenen onze aandacht vragen. In zeker zin kan hier gesproken worden van ‘categoriale zorg’. We duiden ze hieronder aan.

Betrokkenheid bij verzorgings- en verpleeghuizen

Al in oktober 2014 boog het pastorale team zich over de vraag op welke wijze zij met kleine inzet toch een bijdrage konden leveren aan het contact met parochianen in zorgcentra. Daarnaast zijn er enkele groepen en pastores die eenmaal per maand de communie thuis brengen.

In een aantal zorgcentra vinden vieringen plaats: geloof en leven worden ‘ter plaatse’ gevierd. Aldus wordt het contact met de parochianen die in de zorgcentra wonen, gelegd en onderhouden in ‘dienen en vieren’.

Pastoraal werk(st)ers en geestelijk verzorg(st)ers die werkzaam zijn in de zorgcentra (ook vanuit de Protestantse Kerk Nederland) hebben regelmatig overleg met elkaar over de pastorale, catechetische en liturgische activiteiten met ouderen die wonen in de betreffende zorgcentra. Met betrekking tot genoemde activiteiten is er tevens overleg met de coördinatoren actviteitenbegeleiding.

In dit kader van toerusting van vrijwilligers is het wenselijk in samenwerking met het Franciscuscentrum 1x per jaar een activiteit te ontwikkelen waar deze actieve parochianen elkaar ontmoeten en impulsen krijgen in de wijze waarop zij het contact het beste kunnen verzorgen.

Contacten met katholieken uit andere landen

Mogelijkheden om met diaconale groepen/caritas de contacten met buitenlandse groepen en eenlingen uit te bouwen.

Er zijn incidentele en gestructureerde contacten. Ligt dit op de weg van Caritas en diaconale groepen? Vluchtelingenproblematiek zal structureel zijn in de toekomst. Hoe gaat de parochie (pastores en bestuur) prioriteiten leggen op dit terrein?

Toeristenkerken

Van de medewerkers van toeristenkerken vernemen we regelmatig hoe inspirerend het is om te zien dat mensen in soms behoorlijke getalen op zondag willen samenkomen om hun geloof te vieren. Men ondervindt medewerking van meerdere kanten.

De organisatie in Domburg verschilt van die in Zoutelande, Dishoek en  Vrouwenpolder. Dit hangt samen met het gegeven, dat het in Domburg een kapel betreft (genoemd naar St. Willibrord) waarin elk weekend een viering is (in de zomer gedurende twee maanden op zondag). Ook in Haamstede is er twee maanden van het jaar sprake van een toeristenkerk.

Ontmoetingen in het Bisdom van Breda

De betrokkenheid op elkaar rondom de bisschop van Breda zal in de toekomst ook tot uiting komen door deelname aan diocesane ontmoetingen en het ontmoeten van andere katholieken rondom bezinning en geloofsvorming. Voor een deel wordt dit thans al in praktijk gebracht.

Andere vormen van onderlinge communicatie

We willen de mogelijkheden onderzoeken om vieringen weer te geven via TV en andere media. Nader onderzoek zal kunnen uitwijzen welke vorm het best passend is. Criteria zijn daarbij enerzijds het aantal mensen dat bereikt wordt en anderzijds de omvang van de kosten voor de kijker en voor de parochies.